itenfrderues

La Comedia dla Vita

ALFONSO FERRERO nassù a Turin l'8 ëd gené dël 1873 e a l'é mòrt ël 9 dë dzèmber dël 1933, apress d'esse stàit des agn an manicòmi. Quella di Ferrero è in genere una poesia dolorosa. Cosí in «Na Lacrima», che è uno dei piú bei sonetti del nostro poeta, piú ancora che per la forma, per l'altezza dell'ispirazione, dove l'umano e l'universale si fondono in una simpatia dolorosa e profonda... Quanto di verità e di angoscia nell'ultimo verso! Proprio vero: ogni sonetto de «La Comedia dla Vita» è una di queste lacrime del cuore che tornano al cuore...

I sette sonetti de «La Comedia dla Vita» apparvero nel Buenos Aires, numero unico interamente redatto nel 1910 in Argentina da Alfonso Ferrero, e sono:

  1. Na lacrima
  2. Dio
  3. 'l fer
  4. l'òr
  5. l'amor
  6. la mort
  7. soris

 

Na lacrima

A l'è 'nt ël cel, 'nt l'immensitá grandiosa;
'Nt' ël mar a sta 'nt' la gran profondità...
A l'è na gossa d' n'onda rumorosa
L'è n'àtomo d' na nivola carià...

A va dal mar s' la vòlta luminosa
A rende 'l cel pi trist e an nivolà,
E a torna al mar, ant na giornà piuvosa,
Parei d'un lacrimon d' l'immensità!

Cosi dal cheur ij dispiasi, ch'at masso,
An nuvolo 'l servel d'una tempesta...
E, caude come 'l feu, mentre ch'at lasso

D' le rupie an facia e a t'imbianchisso 'n testa,
Senssa sangiut, ant'j'ore dël maleur
Le lacrime dël cheur s'na torno al cheur.

    

DIO

A la matin, quand che l'auròra a sponta
E i fior a s'ausso come ambrillantà;
'Nt la seira quand che 'l sol as na tramonta,
Mi i chërdo a Dio për l'immensità!

Quand che 'n dolor am toca e ch'am dësmonta
A soportè 'l destin d' l' aversità;
Quand che discuto un vil e vëdo n'onta
Mi pensso a Dio për l'Umanità!

Si, chërdo al Dio dla giustissia immensa,
Ch'a viv an noi parei d' na religion
E ch'a s'inaussa un tempio 'nt la cossiensa...

I chërdo al Creator onipotent,
Ma nen a col ch'av dà l'assolussion
Aussandie d' cese e dëspoiand la gent...

'L FER

L'è d' fer: a l'è parei la vita antrega
D'un òm, ch'a guma al mon de ai ven a tai:
A l'è la fòrssa sul vòrien, ch'as piega
A tuti i vissi del fè gnente mai!

Oh deje d'òr a l'imbecil, ch'a prega
Fasendie a Dio d'vot con dij regai,
Ma su l'autar d' nòst cheur, nen dla botega,
ËI fer l'è 'l simbol sacro dël travai.

L'è mach na pala faita a la gran diaula,
Ch'a squarssa e deurv la tera për semnè,
Lòn ch'av procura 'l pan a vostra taula...

Ma a l'è na pala che su l'òm, ch'a passa
Ai camp d' tera quasi për quatè
Tuti i maleur, tutti i dolor, ch'a lassa...

 

L'OR

Sia maledet, sia maledet da Dio
Sto bel metal ch'an tenta orendament...
Sia maledet se për so mezzo as pio
Tutti i piasì ch'a immagina la ment...

A l'è con chiel che i pi vòrien a río;
A l'è për chiel ch'a seufro d'ij torment...
Flagel dël mond, ch'an perd lòn che stimrio;
Ira d' Nosgnor, ch'an nega 'l sentiment!

Oh, ch'as disperda fin a la memoria
Dë sto metal ch'a peul comprè n'amor,
Salvè da la galera e fé na glòria...

E se për chiel i vii a së scanrio,
E se për chiel as ven comendator,
Sia maledet, sia maledet da Dio!

L'AMOR

 Ai temp passa la dòna a s'adorava
Come 'n tesòr s'adòra da n'avar,
E s'ié scrivía d'ij verss e as circondava
Dël pi gran lusso a d'ij piasì pi car...

Ai temp d'adess la dona, la pi brava,
L'è impenetrabil come 'l fond dël mar...
L'è na regin a, ch'a l'han fala schiava,
L'è na madòna, ch'ha l'è senssa autar!

Così la dona, ò për la carn, ch'ai brusa,
O për la vanità d'na vesta d' seda
A gieuga con l'amor ch'ai serv dë scusa...

E cost'amor, perdend i so misteri,
A l'ha 'mparà le cifre e a bat moneda
Contand su lòn ch'as vend e s'j'adulteri!

 

LA MORT

It serve ben j'afè d'le farmacie;
'T serve ij dotor, ij preive e 'l becamòrt...
E daje man a lor se tij fas rie
E ven me a trovè mi për me confòrt!

Ven che t'ingiuria 'n se malinconie
Se drenta al camposanto as fan d'ij tòrt;
Se n'òmo a va furnisne 'n mes j'ortie
E a l'autr ai lan d'ij marmo d'ògni sòrt!

I pensator l'an piait ël tò ricóver
E a vendo toa sità për dimostrè
Che 'n milionare a l'è divers da 'n póver...

E t'ses la giusta!... Ah che 'l Signor am goarda
S'a l'è për colpa d' l'òmo e d'ij so dnè,
Ma 'n camposanto it ses dcò ti busiarda!

SORIS

Salvo la fede 'nt' ël soris d' la mare,
Ch'an ten al mond con un milion d' rigoard,
Tuti i soris, ch'as treuva, a son busiard
Parei d' la compassion d'un usurare...

S'it l'as ël sentiment d'un visionare
T'sas mai che le finssion së scheurvo tard,
E l'òmo, ch'a sorid ai nòstri sgoard,
A peul robene le vision pi care...

Noi soma 'l secol neuv d'l'ipocrisia;
Soma la pròsa d'un passa grandios;
Soma ij nëvod dël Giuda ch'a tradìa,

E con lë scambi d'un soris grassios,
Giurand sul Salvator, ch'an redimìa,
Omo con òmo i s'anciodoma 'n cros!

   

Stampa Email